کودکان مانند بزرگسالان تمایل به برقراری ارتباط مناسب با دیگران دارند. وقتی کودک نمیتواند ارتباط رضایتبخشی را برقرار کند که در آن خواستههایش برآورده شود؛ ممکن است به زورگویی روی آورد و مانعی بر سر راه تربیت فرزند بوجود آید. در ادامه راهکارهایی را در مواجهه با زورگویی کودکان ارائه خواهیم کرد.
پذیرش کامل کودک
گاهی والدین رضایت قلبی از شخصیت فرزند خود ندارند و او را با کاستیهایش (همچون برخورداری از هوشی متوسط) نپذیرفتهاند. کودک این موضوع را احساس کرده و در موقعیتهای مختلف درک میکند. این درحالیست پذیرش بیقید و شرط کودک توسط والدین، سازگاری او را در تعامل با دیگران بیشتر خواهد کرد.
بهبود روابط خانوادگی
گاهی کمبود محبت و توجه، عدم آزادی، بازی و تفریح ناکافی، برخورد تمسخرآمیز و تحقیرآمیز، تعریف و تمجید بیجهت از قوای جسمی کودک موجب بروز رفتارهای نادرست در تعاملات کودک با دیگران میشود. رفع هر کدام از نواقص ذکر شده، نیازهای کودک را رفع میکند. برخورد کریمانه، پذیرش تفاوتهای جسمی و روحی، ابراز محبت، انجام بازیهای مختلف با والدین و الگوگیری صحیح از آنها در شکلگیری شخصیت مثبت فرزند موثر است.
تشویق صحیح
لازم است ویژگیهای مثبت کودک در زمینههای مختلف دیده شود و مورد تشویق قرار گیرد. تشویقی که نسبت به ویژگیهای درونی باشد؛ اثری دوچندان خواهد داشت. بطور مثال علاقه کودک به بازی و محبت به برادر کوچکتر خود؛ میتواند فرصتی برای پررنگکردن اهمیت محبت به دیگران باشد.
برخود با رفتار ناپسند
والدین یا مربی صرفا با خودِ کار و رفتار ناپسندِ کودک برخورد کنند و شخصیت خود او را زیر سوال نبرند. با خود او کاملا محبتآمیز رفتار کنند.
بطور مثال هنگام زورگویی به دوستش به او بگویند؛ با اینکه دوستت دارم؛ ولی زورگویی رفتار درستی نیست...
ایجاد احساس ارزشمندی
به مرور کسب ویژگیهای مثبت و تقویت آنها احساس ارزشمندی را در کودک بوجود خواهد آورد. احساس ارزشمندی مانعی برای انجام کارها و رفتارهای ناصحیح خواهد بود.
آموزش مهارتهای ارتباطی
کودکان قصه و نمایش را دوست دارند. با استفاده از این شیوهها میتوانیم چگونه محبتکردن به دیگران، مهارتهای کلامی در گفتگو را به آنها بیاموزیم تا بتوانند از این مهارتها در ارتباط با دیگران استفاده کنند.
معرفی الگوهای مناسب
شناساندن پهلوانان تاریخی و محبوب که درعین تواضع از قدرت بدنی بسیاری برخوردار بودند؛ موجب شکلگیری الگوهای مثبت در ذهن کودک میشود و کمکم قوت بدنی او را به سمت بهرهمندی صحیح خواهد برد.
نگارنده سرکار خانم مختارپور پژوهشگر کانون رشد و آموزش مربی تراز انقلاب اسلامی