یک مادر پسری جذّاب + 9 پیشنهاد برای داشتن رابطۀ خوب با نوجوان
در مسیر رشد، زمانی میرسد که پسر شما قرار است وارد مدرسه شود، تحت نظارت محیط اجتماعی جدید قرار بگیرد و آموزش ببیند. در این یادداشت به شما میگوییم که چطور از شش تا دوازده سالگی پسرتان لذت ببرید و رابطۀ خوبی با نوجوانتان داشته باشید.
آنچه میخوانید:
1- آرامش بدهید
2- شنوندهٔ خوبی باشید
3- جنبوجوش او را بپذیرید
4- بهجای نقدکردن، از تفکّراتش استقبال کنید
5- در امور درسی، حامی باشید
6- برای دوستان و دوستیهایش ارزش قائل باشید
7- پدرها! الگو باشید
8- احساسش را درک کنید
9- امن باشید
1- آرامش بدهید
اگر از قبل او را تشنه و منتظر مدرسه کردهاید که چه بهتر؛ اگر نه از همین حالا احساس رضایتتان از مدرسه رفتن اورا ابراز کنید. اینکه بگویید: « تو نیستی، من بیحوصله میشم » یا « دلتنگت میشم » به او عذاب وجدان میدهد. بگویید که از با سواد شدن او خوشحال هستید و حالتان خوب است تا او برگردد.
2- شنوندهٔ خوبی باشید
با علاقه و دقّت به حرفهای او درباره مدرسه گوش بدهید. نگویید : « خسته شدم، چقدر حرف میزنی! » با همدلی، بدون متهمکردن او یا دیگری و بدون راهحل دادن برای مشکلات اجازه دهید در مورد اتّفاقات مدرسه صحبت کند. با این کار برای رسیدن به راه حل به او کمک میکنید.
3- جنب و جوش او را بپذیرید
پسرها پرتحرّک هستند. در خانه و مدرسه آرام و قرار ندارند. اگر شما از این وضعیّت طبیعی که لازمهٔ رشد اوست غرولند و شکایت کنید، احساس عدم امنیّت میکند. دو حالت پیش میآید. در حالت اوّل سعی میکند خودش را با رفتار مورد رضایت شما تطبیق دهد. در این صورت شما فرزندی افسرده با رفتاری نمایش خواهید داشت؛ عزتنفس او کم میشود و نمیتواند شخصیت کارا، مفید و عزّتمندی در آینده داشته باشد. در حالت دوّم شروع به لجبازی و خرابکاری میکند و نشاط و تحرّک او به تخریب وسایل و جنگ دائمی با شما تبدیل میشود.
4- بجای نقد کردن، از تفکّراتش استقبال کنید
پسرها ده تا دوازده سالگی وارد دنیای تفکر انتزاعی میشوند، بسیاری از مفاهیم دنیای بزرگسالی را میفهمند و دربارهٔ همه چیز نظر میدهند. نظرات و دیدگاههایش را ترغیب و تشویق کنید، هر چند به نظرتان اشتباه باشد. سعی کنید در یک پرسشوپاسخ همراه با دادن احساس ارزشمندی، مسیری که باعث شده او به این نظر و ایده برسد را واضح کنید.
5- در امور درسی حامی باشید
رسیدگی به امور مدرسه را با آرامش و حمایت همراه کنید. اگر لازم است از او درس بپرسید. به او نشان دهید که پیشرفت درسیاش برایتان مهم است؛ اما بگذارید خودش مسئول تکالیفش باشد. بهجای سرزنش کردن اجازه دهید عواقب کوتاهیاش را ببیند. مثلاً اگر تکالیفش برای آخر هفته انباشته شده، بگویید : « میفهمم خیلی سخته این همه تکلیف رو یک شبه انجام بدی » و بعد نتیجهای که از این ماجرا گرفته میشود را به خودش واگذار کنید.
6- برای دوستان و دوستیهایش ارزش قائل شوید
دنیای پسربچّهها دوستانشان هستند. از آنها ایراد نگیرید که مثلاً چرا فلانی حسود است؟ چرا فلانی به تو زور میگوید؟ چقدر حرف زشت میزند؟ و...
بدون توبیخ یا اتّهام از او سؤال کنید. مثلاً «به نظرت برخورد دوستت فلان موقع خوب بود؟» یا «چه حسی داشتی وقتی دوستت بهت زور گفت؟» بعد درباره اینکه در موقعیّتهای مشابه چه رفتاری میتواند داشته باشد گفتگو کنید. به او اطمینان دهید که همواره میتواند روی کمک و حمایت شما حساب کند. موقعیتها و ارتباطاتی ایجاد کنید که زمینه برای داشتن دوستیهای متناسب با فرهنگ خودتان فراهم شود. چون بههرحال پسرها به دوستانشان، خوب یا بد، وابسته میشوند.
7- پدرها! الگو باشید
درست است که پسرها به مادرشان وابستگی عاطفی دارند، اولین، مهمترین و ارزشمندترین الگوی آنها پدرشان است. هر چه پدرها در مدیریت هیجانات، کلام و رفتار سنجیدهتر عمل کنند، پسرها در بزرگسالی سلامت روان بیشتری خواهند داشت.
8- احساسش را درک کنید
در انتهای دبستان حدود یازده دوازده سالگی، پسر شما وارد دوران بلوغ میشود که دورهٔ غلیان هیجانات است. علاوه بر تغییرات جسمی که ممکن است باعث غافلگیری و ترس او شود ( و باید دربارۀ آنها با پدر یا مشاور همجنس و امین صحبت کند ) نیاز دارد که دربارهٔ تغییرات شدید احساسی با مادر صحبت کند. مادر باید با درک احساس و همدلی شرایط او را بپذیرد. این کار باعث آرامش او میشود.
9- امن باشید
پسرتان فکر میکند خیلی میداند، امّا نمیداند. فکر میکند بزرگ شده، امّا هنوز کودک است و فقط در سربالایی بزرگسالی قرار گرفته است. او به همراهی پدر و مادر نیاز دارد. باید مطمئن شود که هر ابهام یا سؤالی را میتواند با آنها مطرح کند. حمایتشدن نوجوان در عبور راحت و سالم او از دوران بلوغ و رسیدن به ۱۸ سالگی مهم است.
نگارنده سرکار خانم همتی پژوهشگر کانون رشد و آموزش مربی تراز انقلاب اسلامی
برگرفته از صحبتهای استاد ترمه علیدوستی